YENİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNUNA GÖRE

(İSGB) İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi Nedir?

Evet, uzun zamandır beklenen İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu nihayet 30.6.2012 tarihinde R.G.'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

İSG alanında sanki bir devrim oldu. Çünkü bütün işler ve işyerleri ile çalışan herkes Yasa kapsamına alındı.

I. Hizmete Ulaşmak Daha Kolay!

İSG hizmetlerine ulaşmak artık eskisine göre çok daha kolay! Bakanlıktan yetkili ve bu konuda yeterli bilgi, kadro ve donanıma sahip bir OSGB’den (Ortak sağlık ve Güvenlik Birimi) hizmet satın almak suretiyle üstelik daha da az bir maliyetle İSG hizmetlerini yürütmek mümkün!

II. İSGB-OSGB Ne Demek?

* İşyeri sağlık ve güvenlik birimi, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulan, gerekli donanım ve personele sahip olan birimi ifade etmektedir.

İSGB -ilgili yönetmeliğe göre- aşağıdaki şartları taşımalıdır.

1. Fiziki Koşullar

İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesine ve çalışacak personel sayısına yetecek büyüklükte, kolay ulaşılabilir, tercihen giriş katta kurulur. Bu birimlerde -yönetmelikte belirtilen büyüklükte- en az bir muayene ve ilkyardım odası ayrıca birer hekim, iş güvenliği uzmanı ve hemşire odası ile arşiv yeri bulunur.

2. Donanım

İlgili yönetmelikte belirtilen niteliklere uygun şekilde kurulur ve yönetmelik ek’inde belirtilen araç ve gereçlerle donatılır.

3. Personel

En az bir işyeri hekimi ile yardımcı sağlık personeli ve bunlara ilave olarak tehlike sınıfına uygun en az bir iş güvenliği uzmanından oluşur.

4. Çalışma Süresi

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri; işyerinin tehlike sınıfı, sektörü ve işçi sayısına göre ilgili yönetmelikte belirlenen sürelerden az olmamak kaydı ile yürütülür.

5. Kontrol ve Denetim

İSGB’nin yaptığı iş ve işlemlerin yeterliği ile mevzuata uygunluğu işverenlikçe kontrol edilir.

ÖNEMLİ NOT: Özel sektörde İGU olarak görev yapan bir kişiye aynı zamanda o işyerinde bir başka görev daha verilemez. Yani sözgelimi; bir işletmede zaten çalışmakta olan bir teknik görevli ya da mühendise bir de uzmanlık sertifikası aldırmak suretiyle aynı zamanda İSG hizmetlerini de gördürmek mümkün değildir.

Kaldı ki; 50’nin altınsa çalışanı olan işyerleri İSG hizmetini zaten bir OSGB’den almak zorundalar.

Kanun koyucu burada, İSG hizmetlerine karşı duyarlı olunmasını ve konuya daha ciddi bir şekilde yaklaşılmasını sağlamak amacıyla işverenin ‘bir taşla iki kuş’ vurmasını engellemeye çalışmıştır. Nitekim ilgili yönetmelikte (İSGH Yön.Mad.14/6) bu husus “İşyerinin çalışanı olan iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeline, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmaları yaptığı süre içinde başka görev verilemez!” denilmek suretiyle açık bir biçimde düzenlenmiş bulunmaktadır.

* Ortak sağlık ve güvenlik birimi; Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile TTK’na göre faaliyet gösteren şirketler tarafından, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen birimi ifade etmektedir.

III. Peki, Hangisi Daha Avantajlı?

Hiç kuşku yok ki, İSG hizmetini yerine getirmek için OSGB’den hizmet satın almak, işyerinde bir İSGB kurmaktan çok daha akılcı bir yol. Çünkü her şeyden önce İSG konusu farklı ve özel bir uzmanlık alanıdır. Diğer yandan maliyet açısından da daha avantajlıdır. 

•  İşyerinde oluşturulacak İSGB’nin;

* Kuruluş organizasyonu, istenilen fiziki şartlar ve donanımın yerine getirilmesindeki zorluklardan,

* Gerekli personel temininde(İşyeri Hekimi/İş Güvenliği Uzmanı+Yardımcı Sağlık Elemanı) yaşanan güçlük ve ayrıca personelin yönetimi, ihbar-kıdem ve diğer özlük haklarından,

* İşleyiş organizasyonu ve sistemin takip ve kontrolündeki olası sorunlardan,

* Zorunlu/yasal evrak/kayıt düzeni yani bürokratik işlemlerden kurtulmanın

Yanında

• Dışarıdan (Bakanlıktan yetkili bir OSGB’den) hizmet satın alma sonucunda;

* İşinin uzmanı olan kuruluşun bilgi birikimi ve tecrübesinden yararlanılması,

* Maliyet açısından ki; hekim ve uzmanın sigortası + ihbar-kıdem ve diğer özlük haklarından da kurtulma ile firmanın daha avantajlı bir konuma geçmesi 

Mümkün olmaktadır.

IV. Sonuç

İşveren, yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını dilerse işletme dışında kurulu Bakanlıkça yetkilendirilen bir OSGB’den (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) hizmet satın alarak da yerine getirebilecektir. Ancak işçi sayısı 50’nin altında olan işyerleri ise bir OSGB’den hizmet satın almak zorundadır.

Demek ki; İSG (İş Sağlığı ve Güvenliği) hizmetleri;

• Ya bünyede bir İSGB (İşyeri Sağlık Güvenlik Birimi) kurularak, gerekli personelin istihdamı yoluyla yerine getirilecek,
• Ya da Bakanlıktan yetkili OSGB’lerden (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) İSG hizmet satın alınacaktır.

Bunun başka şekli/yolu yoktur! Danışmanlık şeklinde alınan hizmetler geçersizdir.